محسن بشتام متخصص مغز و اعصاب، فارغ التحصیل دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفتگو با خبرنگار ریاح گفت: طیف بیماری های مغز و اعصاب از سردرد و سرگیجه تا سکته مغزی، تشنج ها یا همان بیماری صرع ، بیماری ام اس، بیماری های عصبی که درواقع سیستم اعصاب را درگیر می کند که به آن نوروپاتی می گویند و بیماری های عضلانی طیف وسیعی را شامل می شود اما اگر بخواهیم بیماری هایی که خیلی شایع هست و مردم میشناسند را ذکر کنیم، بیشتر سردردها، سکته مغزی، ام اس و صرع چهار بیماری شایع مغز و اعصاب هستند که مردم می شناسند و بیشتر با آن ها سر و کار دارند.
سردردها که معمولا هر انسانی در زندگی بالای ۹۰ درصد افراد در زندگی معمولا یک بار سردرد را تجربه کرده اند و علل مختلفی برای سردرد هست از بیماری های عفونی و حتی یک سرماخوردگی ساده، بیماری های داخلی می توانند علت سردرد باشند ولی سردردی که بیشتر در رشته مغز و اعصاب پیگیری می شود، سردردهای اولیه هستند که شایع ترین و شاخص ترین آنها، سردردهای تنشی و سردردهای میگرنی هستند و متاسفانه خیلی از افراد با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند که در ادامه در مورد تعدادی از این بیماری ها توضیح خواهم داد.
صرع: بیماران تشنجی که علت خاصی هم برای تشنجشان وجود ندارد. انواع و اقسام مختلفی دارد و از یک تکان خوردن سر و درد، این را به عنوان تشنج تلقی می کنیم تا آن چیزی که در بین مردم رایج است، که فرد می افتد، دست و پا می زند و کف از دهانش بیرون می آید. به هر حال این بیماری طیف وسیعی را شامل می شود، و همه این ها را تشنج و صرع می گوییم.
سکته های مغزی: در واقع یک سری اختلالات عروقی هستند که در داخل مغز اتفاق می افتد. این اختلالات عروقی را می تواند به دو دسته تقسیم کرد. یا اختلالات عروقی هستند که بر اثر بسته شدن عروق مغز اتفاق می افتند که به آن می گویند: سکته های مغزی سیستمیک، و یا در اثر پاره شدن عروق اتفاق می افتند که دراصطلاح عوام به آن خونریزی مغزی می گویند.
ام اس: یکی از بیماری های بسیار شایع است، که متأسفانه این بیماری بخصوص در استان اصفهان بیشتر شایع است. بیماری ام اس، یک اختلال خود ایمنی است که، ایمنی بدن بر علیه اعصاب وارد عمل می شود. البته منظور از اعصاب، نورون های عصبی است. نورون های عصبی واحد سازنده ی دستگاه عصبی ما هستند. نورن های عصبی یک غلافی دراطرافشان دارند که بعنوان نگهدارنده، همچنین به عنوان ناقل پیام های عصبی مطرح هستند که به آن ها میلین می گویند. در اثر اختلالی که به واسطه ی سیستم ایمنی در این غلاف ها ایجاد می شود بیماری ام اس به وجود می آید. در واقع بیماری ام اس، بیماری دستگاه مرکزی عصبی است شامل مغز و نخاع می شود و علائم مختلفی را می تواند برای بیمار ایجاد کند از یک اختلال بینائی تا اختلال تعادلی، ضعف یک طرفه بدن، ضعف پاها، اختلالات حسی، بصورت خواب رفتگی دست و پا و …
پیشگیری بیماری های اعصاب
یک سری از بیماری های اعصابمثل بیماری ام اس قابل پیش گیری نیستند، چون ناشناخته اند. اما یک سری از بیماری ها قابل پیشگیری است مثل سکته های مغزی که یک سری فاکتورهایی دارند که زمینه ابتلا را فراهم می کنند، مثلاً فشارخون که شایع ترین علت سکته مغزی فشار خون است، کشیدن سیگار، دیابت، چربی بالا، مصرف بعضی داروها، مصرف موادمخدر و الکل، اینها یک سری اختلالات ژنتیکی داخلی هستند که می شود با پیگیری و غربالگری اصلاح کرد. مثلاً اگر فردی فشار خونش کنترل بشود به میزان خیلی زیادی خطر سکته ی مغزی آن هم پایین می آید یا اگر قلبش کنترل بشود، سیگار را ترک بکند، مصرف یک سری از مواد و داروها (مواد الکلی، مواد مخدر) را قطع بکند به همین مقدرا میزان ابتلای آن کاهش پیدا می کند.
اما پیشگیری در مورد بیماری صرع، راه اصلی اش مصرف دارو است. اما شناخت بیماری خیلی مهم تر است که متأسفانه هنوز موارد بسیار زیادی هستند که خانواده ها نادیده می گیرند و نمی خواهند به پزشک مراجعه کنند و فرد همین طور در حال تشنج هست و خانواده، آن علائم را به عنوان صرع تلقی نمی کنند. در حالی که مراجعه به پزشک، به دلیل اینکه یک سری علائم ناشناخته ای این فرد دارد باعث می شود که تشخیص زودتر انجام بشود و تشخیص زودتر باعث درمان می شود. ضمن اینکه در بیماران مصروع یک سری موارد محیطی و رژیم غذایی می تواند به بیمار کمک کند.
بنابراین آنچه در طب سنتی گفته می شود طبع سرد و گرم، یا غذاهای گرم و سرد اینها واقعا می تواند تاثیرگذار بر روی صرع باشد. بیخوابی، استرس، اختلالات غذایی و … می تواند روی این بیماری تاثیر بگذارد و به طبع، پرهیز از این موارد در کنترل بیماری صرع تاثیرگذار است.
در مورد سردرد ها که گفتیم شاخص های آن سردرد های میگرنی و سردرهای تنشی هستند، استرس و اضطراب تاثیر زیادی روی انواع سردردها می گذارد و پرهیز از استرس و اضطراب می تواند باعث میزان ابتلا به سردرد کم شود، رژیم غذایی بسیار مؤثر و تأثیرگذار است و به طور کلی مثل بسیاری از بیماری ها،رژیم غذایی مناسب، پرهیز از استرس و اضطراب، باعث جلوگیری بسیاری از ابتلائات به سیستم عصبی می شود و اینها قطعا تاثیر می گذارد.
یکی از مهم ترین سیستم های بدن که در بیماری کرونا درگیر می شود، سیستم عصبی است
یکی از سیستم های اصلی که در بیماری کرونا توسط ویروس کووید۱۹ درگیر می شود سیستم عصبی است و برخلاف تصوری که همه فکر می کنند بیماری کرونا، فقط ریه، تب، لرز، سرفه، خلط، درگیری تنفس و پایین افتادن اکسیژن خون است، اینگونه نیست. سیستم عصبی در بیماری کرونا به شدت درگیر می شود. علائم مختلفی به عنوان تظاهر بیماری کرونا ممکن است که وجود داشته باشد. حتی ممکن است بیمار تب و لرز نداشته باشد، علائم تنفسی نداشته باشد ولی این علائم عصبی را پیدا کند. علائمی نظیر سردرد، سرگیجه، تشنج، اختلال هوشیاری گذرا بصورت زمین خوردن، سکته مغزی، اختلالات التهابی مغز و نخاع، درگیری اعصاب محیطی، اختلال بویایی، اختلال چشایی، این ها همه علائم عصبی هستند که در بیماری کووید ۱۹ اتفاق می افتد. اگر بیماری در دورانی که الان هستیم و در شرایط پیک، دچار سردردهای جدیدی می شود، دچار سرگیجه های ناگهانی شده، اگر زمین خوردن و اختلال حواس جدید در فردی اتفاق افتاده ممکن است از علائم شروع کرونا باشد و حتما باید به پزشک مراجعه کند. خیلی شایع می بینیم که بیمار فقط سردرد دارد و تست کرونایش مثبت می شود و چند روز بعد علائم تنفسی پیدا کنند و حتی ممکن است علائم تنفسی هم پیدا نکند و همین سردرد نشانه بیماری است که ممکن است بیمار اهمیت ندهد و ناقل می شود و افراد زیادی را آلوده می کند. بنابراین اگر این علائمی که ذکر شد، در فردی ایجاد شد و حتی علائم یک طرفه، مثلا ضعف یک طرفه دست و پا ایجاد شد یا تشنج جدید بدون اینکه فرد قبلاً سابقه تشنج داشته باشد پیدا کند، اینها را حتما باید به عنوان علائم کووید تلقی بشود و مورد بررسی قرار بگیرد و برای این اهمیت دارد که ممکن است این تظاهرات عصبی بدون تظاهرات ریوی و حتی بدون تب بروز کند و اگر فرد اهمیت ندهد نه تنها فقط برای خود فرد خطرناک است بلکه برای دیگران هم می تواند خطرناک باشد و این فرد ناقل می شود و در جامعه می چرخد و بقیه افراد و خانواده را هم آلوده می کند. چند روز پیش خانم ۷۰ ساله ای به مطب بنده مراجعه کرد که، فقط دوبار زمین خوردن ساده داشت و بدون داشتن علائمی نظیر تب، لرز و علائم تنفسی، مورد سیتی مغز و سیتی ریه انجام گرفت متوجه شدیم که ایشان ۵۰ درصد از ریه اش درگیر شده است و بعد بستری شد و علائم تنفسی شدیدی هم پیدا کرد و در نهایت فوت کرد. چند نفر دیگر از خانواده هم به واسطه همین خانم آلوده شده بودند. بنابراین توصیه می کنم فقط به تب، لرز، سرفه، خلط و تنگی نفس به عنوان علائم کووید نگاه نکنند و این علائم عصبی کووید را خیلی جدی بگیرند.
انتهای خبر/
